Schrif­te­lijke vragen Vaessen cs over Ener­gie­com­pen­satie voor studenten

Indiendatum: 15 jun. 2022
Antwoorddatum: 15 jul. 2022

Geachte heer van Rooij, mevrouw Schut, heer Janssen en heer Vaessen,

Onderstaand treft u de beantwoording aan van de schriftelijke vragen die uw fracties gezamenlijk gesteld hebben. U heeft ter inleiding van uw vragen het volgende naar voren gebracht:

“In de media lazen wij op 13 juni dat volgens juristen het uitsluiten van studenten van de energietoeslag, onrechtmatig is. Als studenten een zaak aanspannen tegen hun gemeente, is de kans groot dat ze gelijk krijgen van de rechter. Het uitsluiten van een groep mag niet zomaar: er moet een "gerechtvaardigde grond" zijn die verklaart waarom de wet voor die groep niet nodig is. De VNG heeft als reden voor de uitsluiting aangegeven dat dit kan omdat hun woonsituatie "zeer divers is, ook voor wat betreft de energiekosten en -rekening". Dat is geen goede gerechtvaardigde grond, want studenten wonen niet anders dan niet-studenten. Alle woonvormen die door studenten worden gebruikt - bij ouders, zelfstandig of op kamers - worden ook door niet-studenten gebruikt. Om de studenten als groep geheel uit te sluiten is daarom niet juist en in potentie discriminatoir.

De fractie van de SP stelde op 18 februari vragen of en hoe studenten in aanmerking konden komen voor de energiecompensatieregeling. Uit uw antwoorden, ontvangen op 15 maart, bleek dat het college de landelijke richtlijn wilde volgen en zelf geen stappen wilde nemen om studenten een compensatie te geven. Op 8 april stelde M:OED de vraag of ook studenten met een laag inkomen die door de stijgende energieprijzen in de problemen komen, in aanmerking komen voor de energietoeslag. Het college heeft hier toen wederom negatief op geantwoord.

Gezien het artikel van de NOS/Nieuwsuur, hebben M:OED, SP, GroenLinks en PvdD de onderstaande vervolgvragen.”

Vraag 1) Bent u, mede na lezen van het nieuwsartikel, het eens met de genoemde deskundigen dat student zijn geen gerechtvaardigde grond is voor het uitsluiten van deze groep van de energietoeslag?

Ja. Het feit dat studenten geen recht hebben op de energietoeslag is volgens velen en ook de gemeente Maastricht in strijd met het gelijkheidsbeginsel en discrimineert een groep die net als anderen een laag inkomen kan hebben. Landelijke Studentenvakbond (LSVb) is deze mening ook toegedaan omdat ook studenten vaak tot de laagste inkomens behoren. Daarnaast zeggen juristen dat het uitsluiten van studenten juridisch niet mag.

Lobby

De gemeente Maastricht lobbyt samen met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG), Het G40- stedennetwerk Netwerk Kennissteden Nederland dat studenten alsnog in aanmerking komen voor de energietoeslag.

Vraag 2) Zo ja, waarom en waar kan deze groep zich melden voor de energietoeslag?

De gemeente Maastricht volgt de richtlijnen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de Verenging Nederlandse Gemeenten (VNG), die voorschrijven dat studenten geen energiecompensatie krijgen. Veel gemeenten, waaronder Maastricht, willen studenten wel compenseren, maar kunnen dat niet doen omdat ze er geen budget voor hebben ontvangen vanuit het Rijk. Er moet dus meer geld komen vanuit het Rijk. De LSVb roept studenten op om alsnog energietoeslag aan te vragen bij de gemeente en bezwaar te maken als deze niet toegekend wordt. Ook in Maastricht hebben studenten energietoeslag aangevraagd. We hebben daar nog niet op beschikt omdat een proefproces of de veelheid aan kamervragen wellicht duidelijkheid gaat bieden.

Studenten kunnen wel gebruik maken van bijzondere bijstand in dit geval. Voorwaarde is o.a. dat ze dan wel maximaal lenen. Als dan nog blijkt dat ze de energienota moeilijk of niet kunnen betalen, hebben ze recht op deze bijstand. Een eventueel massaal beroep op bijzondere bijstand kan de gemeente echter niet aan, vandaar dat we hopen dat het Rijk met een oplossing komt.

Vraag 3) Zo nee, op welke juridische uitsluitingsgrond baseert het college zich om deze groep jongeren rechtmatig uit te sluiten en hoe verhoudt zich dit tot het de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, in het bijzonder het gelijkheids- en het motiveringsbeginsel?

De minister stelt dat het uitsluiten van studenten gerechtvaardigd en juridisch houdbaar is en een aantal juristen trekken dit in twijfel. Een mogelijk proefproces kan hier duidelijkheid in verschaffen.

Vraag 4) Wilt u ook informeren bij de verantwoordelijke minister wat een geldige uitsluitingsgrond zou kunnen zijn en de raad hierover inlichten? Zo ja, op welke termijn en kunt u de uitkomsten hiervan delen met de raad? Zo nee, waarom niet?

We wachten de landelijke ontwikkelingen af en zullen deze delen met uw raad.

Vraag 5) Indien het college geen juridisch geldige uitsluitingsgrond heeft en/of geen juridisch geldige uitsluitingsgrond van de minister heeft ontvangen: zal de energietoeslag dan alsnog beschikbaar worden gemaakt voor studenten die door de stijgende energieprijzen in de problemen komen?

Dit is mede afhankelijk van een mogelijke oplossingsrichting vanuit het Rijk en/of een mogelijk proefproces.

Vraag 6) Wanneer u vraag 5 positief beantwoordt, is het college dan van mening dat het zijn kanalen voor communicatie moet gebruiken om deze groep actief te informeren op hun mogelijkheden aangaande de energietoeslag?

Zie antwoord vraag 5. Op het moment dat er een oplossingsrichting vanuit het Rijk komt, zullen wij dit actief communiceren via onze communicatiekanalen.

Vraag 7) Wanneer u vraag 5 negatief beantwoordt, is het college dan van mening dat het zijn kanalen voor (meertalige-) communicatie moet gebruiken om deze groep actief te informeren over hun mogelijkheden aangaande de individuele bijzondere bijstand?

Zie antwoord vraag 5 en 6.

Hoogachtend,
Namens het college van burgemeester en wethouders van Maastricht,

Alex Meij

Wethouder Sociale Zaken, Jeugdzorg, Vastgoed, Personeel en Organisatie