Schriftelijke vragen Vaessen inzake Vuurwerkoverlast in Maastricht

Vragen
Schriftelijke vragen Vaessen inzake Vuurwerkoverlast in Maastricht

Vragen Antwoorden

Indiendatum: 18 jan. 2024

Geacht college,

Het begin van het nieuwe jaar ligt inmiddels twee weken achter ons. Ook al meldden de Limburgse media dit jaar niet over grote vuurwerkincidenten in de gemeente Maastricht;¹ er bereiken ons voldoende signalen over vuurwerkoverlast. Hierdoor leven inwoners en hun huisdieren in angst, moeten zij vrezen dat hun of publieke eigendommen worden vernield en worden wilde dieren verstoord. Dit blijkt onder andere uit ons jaarlijkse meldpunt vuurwerkoverlast.[1] Doel van dit meldpunt is om inzicht te krijgen in de ernst, de momenten en de verspreiding van overlast van vuurwerk in de gemeente Maastricht. Dit leidt tot de volgende schriftelijke vragen.

Vanaf 29 december mag consumentenvuurwerk uit categorie F2 verkocht worden,[2] maar nog niet afgestoken worden. Dat mag alleen op een tijdsstip gelegen tussen 31 december 18.00 uur en 1 januari 02.00 uur.[3] Toch krijgen wij veel signalen binnen dat al veel vuurwerk vóór het toegestane moment afgestoken wordt in Maastricht. Er zijn zelfs meldingen bekend uit september jl. Daarbij heeft uw college, in samenhang met de politie, de beginselplicht tot handhaving. Kan uw college aangeven hoe vaak er effectief gehandhaafd is op het afsteken van vuurwerk buiten de daarvoor toegestane momenten? Zijn daarbij ook bestuurlijke sancties opgelegd?[4] Zo ja, hoeveel sancties zijn daarbij opgelegd en wat is daarbij de totale geldsom aan boetes?[5]
Daarnaast is het sinds 1 december 2020 verboden om bepaalde categorieën aan vuurwerk onder zich te houden, laat staan dit af te steken. Dit betreft vuurwerk uit de categorieën F4 en F3, maar ook knalvuurwerk, knalstrengen, losse enkelshotsbuizen en losse vuurpijlen. Enkel lichter vuurwerk is voor consumenten toegestaan.[6] Toch krijgen wij meldingen dat deze jaarwisseling veel verboden vuurwerk afgestoken is. Op de kruising van bijv. de Herbenusstraat en het Lindenkruis is twintig minutenlang roekeloos knalvuurwerk afgestoken. Kan uw college aangeven hoe vaak er effectief gehandhaafd is op het afsteken van voor consumenten verboden vuurwerk? Zijn daarbij ook bestuurlijke sancties opgelegd? Zo ja, hoeveel sancties zijn daarbij opgelegd en wat is daarbij de totale geldsom aan boetes?
Elke jaarwisseling met vuurwerk brengt vernielingen aan particuliere en publieke eigendommen met zich, bijv. door opgeblazen vuilnisbakken, ondergrondse afvalcontainers, brievenbussen etc. Kan uw college aangeven hoeveel schade door toedoen aan publieke en particuliere eigendommen de afgelopen jaarwisseling berokkend heeft? Kan uw college daar tevens bij aangeven hoeveel de herstelkosten aan publieke eigendommen bedragen?
Het afsteken van particulier vuurwerk houdt ook in dat elk jaar de gemeentelijke reinigingsdiensten ingezet moeten worden om vuurwerkresten op te ruimen. Ook groenvoorzieningen kunnen vernield worden. Kan uw college aangeven hoeveel kilogram aan vuurwerkafval de reinigingsdiensten na de jaarwisseling opruimen, en hoeveel groenvoorzieningen vernield worden? Kan uw college daarbij de gepaard gaande kosten aangeven?

De politie geeft aan een landelijk vuurwerkverbod voor te staan.[7] Dit vanwege het hoge aantal incidenten waarbij geweld en letsel komen kijken, hetgeen ook het gevolg is jegens de politie zelf. Een substantieel deel heeft te maken met vuurwerk.[8] Bijgevolg is ook het aantal incidenten en letselbehandeling op huisartsenposten hoog.

Bij de handhaving van de openbare orde en veiligheid bedient de burgemeester zich van de politie. [9] Gelet op voorgaande, breekt de landelijk verantwoordelijke voor het voorkomen van geweld tegen politie een lans voor een landelijk vuurwerkverbod. Aangezien de burgemeester zich bij de handhaving van de openbare orde en veiligheid bedient van de politie: hoe kijkt u aan tegen een vuurwerkverbod? Deelt u de mening van de landelijk verantwoordelijke om zo tot een veiliger jaarwisseling en minder geweld tegen de politie te komen? Zo ja, waarom en wat is daarvan het gevolg voor uw college? Zo nee, waarom niet en hoe verhoudt dat zich tot uw plicht om de openbare orde en veiligheid te handhaven?
Om vuurwerk te verkopen, dient men een beschikking te hebben. Uw college is bevoegd om dusdanige beschikkingen af te geven. Vanwege het gevaar dat vuurwerk met zich brengt, gelden hier strenge veiligheidseisen voor.[10] Kan uw college aangeven hoeveel beschikkingen u afgegeven heeft om vuurwerk op te slaan en te verkopen en hoeveel er daarvan momenteel rechtsgeldig zijn? Zo ja, kan uw college daar ook bij aangeven welke categorieën vuurwerk daarbij verkocht mogen worden en of er daarbij afwijkingen geconstateerd zijn bij handhaving?
Gelet op de landelijke discussie omtrent een vuurwerkverbod kan uw college in Maastricht een rol spelen in vuurwerkverkoop middels uw beschikkingenbeleid. Dit bijvoorbeeld door aflopende beschikkingen niet opnieuw af te geven. Hoe denkt uw college over een uitsterfbeleid omtrent het afgeven van beschikkingen? Vindt uw college dit een geijkt middel gelet op een mogelijk landelijk vuurwerkverbod? Zo ja, waarom en wat is daarvan het gevolg voor uw college? Zo nee, waarom niet en hoe verhoudt dit zich tot een mogelijk landelijk vuurwerkverbod?
Scherts- en fopvuurwerk uit categorie F1 mag zelfs het hele jaar door verkocht worden in super- en bouwmarkten. Deze categorie vuurwerk mag al verkocht worden aan kinderen van 12 jaar oud.[11] Vindt uw college het wenselijk dat, met het oog op een mogelijk landelijk vuurwerkverbod, het hele jaar door dit soort vuurwerk in Maastricht verkocht mag worden en dit bovendien aan kleine kinderen? Zo ja, waarom en hoe verhoudt dit zich tot een mogelijk landelijk vuurwerkverbod? Zo nee, waarom niet en wat is daarvan het gevolg voor uw college?

Sinds afgelopen jaarwisseling geldt in de gemeente Eindhoven een afsteekverbod voor consumenten.[12] Met een centrale licht- en vuurwerkshow en livemuziek op een centrale plek probeert zij een nieuwe nieuwjaartraditie te creëren.

In aanloop naar de nieuw gestarte traditie in de gemeente Eindhoven heeft zij een enquête georganiseerd onder haar inwoners. Hiermee werd gepeild welke behoefte leeft onder de inwoners omtrent vuurwerk. Nadat de uitkomsten bekend waren, is hier ook invulling aan gegeven. Ook de afgelopen jaarwisseling wordt geënquêteerd.[13] Uw college zet ook in op meer participatie.[14] Gevolg hiervan is bijvoorbeeld de enquête naar het afvalbeleid. Hoe denkt uw college over een stadsbrede enquête over het vuurwerkbeleid in Maastricht? Wil uw college een dusdanige enquête organiseren? Zo ja, waarom en op welke termijn? Zo nee, waarom niet en hoe verhoudt dat zich tot uw voornemen tot meer participatie?
In plaats van het afsteken van vuurwerk zijn er ook alternatieven mogelijk om het nieuwe jaar feestelijk en kleurrijk in te luiden. Dit kan bovendien zónder overlast voor mens, dier, milieu en natuur. Hoe denkt uw college over alternatieven zoals een centrale lichtshow met muziek en eventueel lasers en drones, zolang mens, dier en natuur daar geen hinder van ondervinden? Wil uw college inventariseren of dit mogelijk is op een centrale plek in Maastricht?
De gemeente Eindhoven is onder andere overgegaan tot een gemeentelijk afsteekverbod vanwege de hoge herstelkosten door schade aan publieke eigendommen. De verwachting bestaat bovendien dat de gemeentelijke reinigingskosten lager zullen uitvallen door een afsteekverbod voor consumenten. Wil uw college de uitkomsten van vragen 3 en 4 afzetten tegen de gemaakte kosten in gemeenten met een afsteekverbod, zoals de gemeente Eindhoven? Zo ja, kan uw college deze bevindingen delen met de raad? Zo nee, waarom niet?

Dichterbij huis zet de gemeente Landgraaf een succesvolle aanpak in tegen vuurwerkoverlast.[15] Dit leidt onder meer tot minder meldingen van vuurwerkoverlast, zowel bij de gemeente als bij de politie. De aanpak wordt daarom als succesvol betiteld.[16]

Enerzijds zet de gemeente Landgraaf preventieve middelen in. Zo worden er in het basisonderwijs workshops gegeven over vuurwerk en in het voortgezet onderwijs geeft de instantie Halt voorlichtingslessen. Ook is er een campagne op social media en zijn er straatcoaches ingezet. Hoe denkt uw college over deze preventieve middelen? Wil uw college deze ook inzetten tegen vuurwerkoverlast? Zo ja, dewelke en op welke termijn? Zo nee, waarom niet?
Anderzijds maakt de gemeente Landgraaf gebruik van repressieve middelen. Zo werden er de laatste dagen van december extra vuurwerkcontroles uitgevoerd en hielden gemeentelijke boa’s stopgesprekken met de jeugd. Hoe denkt uw college over deze repressieve middelen? Wil uw college deze ook inzetten tegen vuurwerkoverlast? Zo ja, dewelke en op welke termijn? Zo nee, waarom niet?

Gaarne beantwoording binnen de daarvoor geldende termijn.

Hoogachtend,

Jules Vaessen

Partij voor de Dieren

[1] https://meld.partijvoordedieren.nl/vuurwerk/maastricht.

[2] Art. 2.3.2 lid 2 Vuurwerkbesluit.

[3] Art. 2.3.6 Vuurwerkbesluit.

[4] Art. 5:2 lid 1 Awb.

[5] Art. 5:40 lid 1 Awb.

[6] Artt. 2 en 3 jo. bijlage I en II Regeling aanwijzing consumenten- en theatervuurwerk.

[7] https://www.limburger.nl/cnt/dmf20240102_97668006.

[8] Van Veldhoven, S en Grapperhaus, F., Naar een veilige jaarwisseling (Kamerbrief IENW/BSK-2020/18878), 31 januari 2020, p. 1.