Schrif­te­lijke vragen Vaessen inzake Fort Willem op een ecolo­gisch verant­woorde manier toegan­kelijk maken voor mens en dier

Indiendatum: 2 dec. 2022
Antwoorddatum: 31 jan. 2023

Geachte heer Vaessen,
Onderstaand treft u de beantwoording aan van de schriftelijke vragen die uw fractie gesteld heeft.

Vraag 1) Een aantal jaar geleden is de ontvangstruimte bij Fort Willem geopend, maar hebben er nauwelijks rondleidingen plaats kunnen vinden. De stichtingen die zich inzetten voor het behoud van Fort Willem voelen zich daarover teleurgesteld. Kan uw college deze gevoelens voorstellen? Vindt uw college dat de uitgaves die in het kader van bezichtigingen aan Fort Willem zinvol zijn geweest, aangezien er thans geen rondleidingen plaatsvinden? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet en wat wil uw college daaraan doen?

We kunnen ons voorstellen dat er teleurstelling is over het aantal rondleidingen. Navraag bij de vestingpartners leert dat de oorzaak hiervan vooral is ingegeven door corona. De aanpassingen/voorzieningen aan de ontvangstruimte zijn aangebracht voor toekomstige bezichtingen en zijn dus zeker zinvol. Voorts zal er ook gekeken worden op welke momenten in tijd en in welke ruimten rondleidingen gehouden kunnen worden opdat vleermuizen niet verstoord worden.

Vraag 2) In het gebied leven vleermuizen. Alle in Nederland voorkomende vleermuizen zijn wettelijk beschermd, waardoor het verboden is deze te verstoren. Een soortenmanagementplan voor vleermuizen kan daarbij de instandhouding van deze diersoorten bevorderen. Hoe wordt in de gemeente Maastricht geborgd dat de hier voorkomende vleermuizen gunstig in stand blijven? Is er een soortenmanagementplan voor vleermuizen in de gemeente Maastricht? Zo nee, waarom niet en wil uw college dit in samenspraak met partijen opstellen om de gunstige staat van instandhouding van de vleermuizen te borgen?

Het klopt dat Fort Willem belangrijk is voor overwinterende vleermuizen. Vrijwilligers tellen de vleermuizen in het fort iedere winter. Daarnaast is er in 2019 grootschalig onderzoek verricht naar vleermuizen in de hele fronten, waaronder Fort Willem.

De instandhouding van de verschillende soorten vleermuizen is een taak van de provincie Limburg. Als gemeente is het mogelijk om een soortmanagementplan te hebben en dit heeft voor de dieren, maar ook voor de gemeente voordelen. We hebben echter nog geen soortmanagementplan vleermuizen.

Er wordt onderzocht of het maken van een soortmanagementplan vleermuizen voor de stad haalbaar is. We zullen uw raad voor 1 juni 2023 informeren over de wenselijkheid en haalbaarheid hiervan.

Vraag 3) Doordat er geen adequaat vegetatiebeheer plaatsvindt, raakt de droge gracht van het fort overwoekerd met brandnetels en bramen. Daardoor kunnen er geen rondleidingen bij Fort Willem gegeven worden. Juist in de maanden dat wél rondleidingen plaats kunnen vinden, is het vrijwel onmogelijk deze te geven. Om het woekeren tegen te gaan en de grond te verschralen, dient op een ecologisch verantwoorde wijze vegetatiebeheer plaats te vinden. Wil uw college, gelet op de inspanningen die reeds voor Fort Willem verricht zijn, ecologisch vegetatiebeheer doen plaatsvinden in de grachten van Fort Willem? Zo ja, wil uw college dit in samenspraak met de betreffende stichtingen laten verrichten door een ecologisch gecertificeerd aannemer? Zo nee, waarom niet en hoe verhoudt dit zich tot de eerdere inspanningen die verricht zijn?

De gemeente Maastricht is eigenaar van Fort Koning Willem I. Dit is in erfpacht gegeven aan Heineken, die het weer verhuurt aan de studentenvereniging Tragos. Deze laatste is conform huurovereenkomst opdrachtgever aan de beheerder. In de periode 2018-2022 heeft Centrum voor Natuur- en Milieueducatie het ecologisch onderhoud uitgevoerd in en rondom het pand. Dit is een kundige partij op het gebied van ecologisch beheer. De muren werden vrijgehouden van houtige gewassen en door met schapenbegrazing te werken is de gracht onderhouden. In de komende periode zullen we in overleg met Tragos en CNME sturen op het onderhoud zodat de vegetatie waar mogelijk verschraald wordt en woekering wordt tegengegaan.

Vraag 4) Muurhagedissen komen hoogstwaarschijnlijk nog niet voor bij Fort Willem, maar gelet op de ecologische verbindingen met het Frontenpark kan dit niet al te lang meer uitblijven. Ter bevordering van hun habitat dient er ook voor de muurhagedis ecologisch verantwoord vegetatiebeheer te zijn. Ze zijn immers gebaat bij kortere kruidenrijke vegetatie, want door de overwoekerde gracht worden muurhagedissen belemmerd in het zonnen. De gemeente Maastricht heeft daarbij een zorgplicht voor de muurhagedis. Wil uw college, gelet op de zorgplicht en de gemaakte verbindingen voor de muurhagedis, ecologisch vegetatiebeheer doen plaatsvinden in de gracht van Fort Willem? Zo ja, wil uw college dit in samenspraak met de betreffende stichtingen laten verrichten door een ecologisch gecertificeerd aannemer? Zo nee, waarom niet en hoe verhoudt dit zich tot de Wet natuurbescherming, de gemaakte ecologische verbindingen en de eerdere inspanningen die verricht zijn?

In Fort Willem komen nog geen muurhagedissen voor. Er is weliswaar een verbinding gemaakt tussen de Hoge Fronten en Fort Willem én de muurdelen van de noordkant van de gracht zijn tijdens de eerdergenoemde renovatie geschikt gemaakt voor muurhagedissen. Vanwege de ligging van de weg is de hagedisverbinding te diep komen te liggen. Hierdoor zal er uiteindelijk marginale uitwisseling plaatsvinden. Met Provincie Limburg en de andere betrokken partijen zullen we onderzoeken of het uitzetten van muurhagedissen haalbaar/wenselijk is. Voor de aanpassing van het onderhoud van de vegetatie zal (zie ook vraag 3) contact worden opgenomen met Tragos en het CNME.

Hoogachtend,
Namens het college van burgemeester en wethouders van Maastricht,

Hubert Mackus
Wethouder Economie, Sport, Water, Natuur en Landschap