Inbreng Vaessen debat Coali­tie­ak­koord

Voorzitter,

Daar sta je dan, als nieuw raadslid, met je maiden speech. Waarbij weet ik niet goed waar ik moet beginnen. Met de inhoud van dit coalitieakkoord, of met het hele proces dat hiertoe geleid heeft.

De opkomst bij de verkiezingen is historisch laag. Het vertrouwen van de Maastrichtenaar idem dito. Je zou zeggen: we zetten alles op alles om hier iets aan te doen. Zeker als we lezen dat ‘alles van meet af aan onderdeel moet zijn van een interne cultuuromslag’ en ‘zelf het goede voorbeeld geven in een open en eerlijke houding’. De realiteit is helaas anders.

En dan wil ik als nieuwbakken raadslid niet meteen zeggen hoe het ook anders kan, maar blijkbaar is dat toch op zijn plek. Eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat ik gaande dit proces van de ene verbazing in andere viel…

In tegenstelling tot tig andere gemeentes, vindt hier geen openbaar duidingsdebat plaats. Maar wel een besloten bijeenkomst met de informateurs. Geen democratische controle, geen publieke verantwoording en zelfs de pers is in eerste instantie niet welkom. En dit alles in het sjieke informatiecentrum Belvédere. Misschien doet men dit wel zo in de Maastrichtse politiek?

Dat blijkt wel als het proces op dezelfde voet verdergaat. Nadat alle partijen een gesprek hebben gehad met de informateurs volgt weer een niet-openbare sessie. De locatie nog sjieker: een business lounge. Als het de bedoeling is om de wijken in te gaan en het vertrouwen in de politiek te herstellen, hoort het pluche opzoeken daar niet bij.

Maar de klap op de vuurpijl is wel dat bij diezelfde informateurssessie al over de invulling van de wethoudersposten gesproken werd. Terwijl dit wettelijk toch echt altijd pas in de fórmatiefase plaatsvindt… Maar waarop de beoogde wethouder plots lid wordt van een politieke partij…

Voorzitter, het stemt vooralsnog somber over hoe aan deze ‘interne cultuuromslag’ en ‘zelf het goede voorbeeld geven in een open en eerlijke houding’ vormgegeven wordt. Ik kan wel door blijven gaan over hoe en waar het in dit proces fout gegaan is. Maar nog veel liever kijk ik wat hiervan het resultaat is.

Niet voor niets was de boodschap van de informateurs: ‘doe het anders’. Doe het anders en geef daarbij prioriteit aan het klimaat, herstellen van het vertrouwen, met wisselende meerderheden, rechtdoend aan de verkiezingsuitslag.

Onze complimenten dat het akkoord niet compleet is dichtgetimmerd, maar uitgezet op hoofdlijnen. Daar zijn we uiteraard blij mee. Maar voor de rest kun je je afvragen of naar het informateursadvies geluisterd is.

Doe het anders, maar met grotendeels dezelfde partijen en poppetjes. Rechtdoend aan de verkiezingsuitslag. Maar waarbij de nummer 2 en de nummer 8, als grote winnaar van de verkiezingen met 2500 stemmen in de plus, overgeslagen worden. Terwijl de nummer 9 wel mag aanschuiven. En dat laat zich in dit akkoord ook duidelijk aanzien.

Van het prioriteit geven aan het klimaat komt weinig terecht. Waar is de klimaatambitie? Geen woord over de opwarming beperken tot 1,5C, waarmee we aan de slag moeten conform het Urgenda-arrest en de akkoorden van Parijs en Glasgow. Niets over ecologie of inzet voor de natuur, verantwoord maaibeleid of biodiversiteit. Het afvalloos Maastricht dat al bijna bij voorbaat onhaalbaar wordt verklaard. En het ergste van al: ‘het duurzaam in standhouden van ons bomenbestand’, een kappen met kappen, is afgezwakt tot: ‘ons bomenbestand uitbreiden’.

En dat alles weggestopt in hoofdstuk 5. Terwijl juist de klimaat-, natuur- en biodiversiteitscrisis dé grote uitdagingen van onze tijd zijn. Naast uiteraard de woningcrisis waar we mee kampen, maar die slechts vermeld staat als ‘woningtekort’. Dat is nog zacht uitgedrukt. Heel goed dat niet louter gebouwd wordt voor de winst maar voor de brede welvaart van alle Maastrichtenaren, maar de urgentie en daadkracht ontbreken. Hoe worden betaalbare woningen concreet gestimuleerd?

Laten we de energietransitie niet vergeten, die er moet zijn voor álle Maastrichtenaren. Hoe stimuleren we Maastrichtenaren om in een écht groene en duurzame energietransitie deel te nemen? En hoe zorgen we dat iedereen kan meedoen, om energiearmoede tegen te gaan?

Voorzitter, uiteraard blijven wij stilstaan bij dierenwelzijn dat nu uitgebreider naar voren komt dan in het conceptakkoord. Iets waar we uiteraard blij mee moeten zijn. Men zou dan denken dat er naar ons geluisterd is. Maar uit de krant vernemen wij dat het dan toch echt van een andere partij komt.

Daar kan ik heel negatief over doen. En zeggen: beter goed gejat dan zelf slecht bedacht. Maar, voorzitter, ik heb me voorgenomen niet te negatief te zijn vandaag. De tijd zal het leren of er ook écht naar ons geluisterd is en wordt, of dat het tóch zelf slecht bedacht is. Want als het dierenwelzijn in Maastricht daadwerkelijk opgepakt en up-to-date gebracht wordt, dan kan voor de Maastrichtse dieren eindelijk de vlag uit. Denk daarbij alleen al aan de berenkuil; waarmee Maastricht geen diervriendelijke geschiedenis kent om trots op te zijn.

Als er eindelijk echte invulling komt voor dierenwelzijn en naar ons geluisterd wordt, gaat dit college eindelijk de intrinsieke waarde van het dier erkennen. Krijgen dieren met dit college elke vorm van redelijke zorg. Lijden dieren geen angst of chronische stress meer. En bovenal: worden dieren niet langer beperkt in hun natuurlijk gedrag, conform de geamendeerde Wet dieren.

Daarmee wordt Maastricht binnen 4 jaar een diervriendelijke stad. Wij leiden daaruit af dat het proefdiercentrum op de tocht komt te staan. Geen vuurwerk meer afschoten wordt om angst of stress bij vogels, honden en andere dieren te voorkomen. Dat er een einde komt aan gehouden dieren in veel te kleine hokken, zoals in het stadspark. En dat evenementen met dieren uit den boze zijn.

Voorzitter, het mag duidelijk zijn dat wij behoefte hebben aan concretisering op dierenwelzijn. Wij nemen aan dat het dierenwelzijnsbeleid geldt voor zowel wilde als gehouden dieren, zoals de wet voorschrijft. Dat dierenmishandeling proactief opgespoord en tegengegaan wordt, door handhaving maar ook de Jeugdzorg? Is er extra budget voor dierenwelzijn? En de grote vraag: wat wil het college qua dierenwelzijn eigenlijk bereiken?

Aangezien er op het laatste moment naar ons geluisterd is, of kwam het nou toch van een andere partij, gaan wij ervan uit dat er de komende 4 jaar ook naar ons geluisterd wordt. Niet alleen over dierenwelzijn, maar ook over diverse andere beleidskaders. Maar daar kom ik in tweede termijn op terug.